Hướng Dẫn Các Tư Thế Cho Con Bú Đúng Cách

Một tư thế cho con bú đúng cách không chỉ để bé bú đủ sữa, mà còn giúp các mẹ cảm thấy thoải mái, tránh được các vấn đề thường gặp như đau núm vú, nứt cổ gà hay tắc tia sữa. Hướng dẫn này được xây dựng nhằm cung cấp cho các mẹ mới sinh những kiến thức chi tiết, lợi ích của các tư thế cho bé bú phổ biến và cách nhận biết khớp ngậm đúng.

Tổng Hợp Tư thế Cho Con Bú Đúng Cách

Danh sách tư thế cho con bú đúng cách dưới đây nhằm mục đích cung cấp cho mẹ và bé những thử nghiệm, nhằm tìm ra tư thế thoải mái, hiệu quả nhất trong quá trình nuôi con bằng sữa mẹ.  

1. Tư Thế Ôm Nôi

• Mô tả: Đây là tư thế cho con bú phổ biến và dễ thực hành nhất. Mẹ ngồi thẳng lưng, có thể tựa vào ghế có tay vịn hoặc gối để giữ cánh tay ở độ cao phù hợp. Bé được đặt nằm ngang trên lòng mẹ, đầu bé tựa vào khuỷu tay của mẹ ở cùng bên với vú đang cho bú. Toàn bộ cơ thể bé áp sát vào bụng mẹ, đảm bảo tai, vai và hông bé thẳng hàng. Tay còn lại của mẹ có thể dùng để đỡ lưng bé hoặc nâng đỡ bầu vú.  
• Lợi ích:
  • Phổ biến và dễ học: Giúp mẹ dễ dàng kiểm soát và làm quen với việc cho bé bú.  
  • Gắn kết: Tạo sự gần gũi, tăng cường gắn kết giữa mẹ và bé.  
  • Kiểm soát tốt: Cho phép mẹ kiểm soát tốt vị trí của bé, giúp bé ngậm bắt vú dễ dàng hơn khi việc bú đã ổn định.  
• Trường hợp áp dụng: Phù hợp với mọi trẻ, đặc biệt khi việc cho con bú đã đi vào nề nếp.  

2. Tư thế Ôm Nôi Chéo

• Mô tả: Tương tự như tư thế ôm nôi nhưng tay đỡ bé ngược lại. Nếu mẹ cho bé bú vú bên trái, mẹ sẽ dùng tay phải để đỡ đầu và vai bé. Tay còn lại có thể dùng để nâng đỡ bầu vú, giúp bé dễ dàng ngậm bắt vú hơn. Mẹ có thể đặt gối trên lòng để hỗ trợ thêm.  
• Lợi ích:
  • Kiểm soát đầu bé tốt hơn: Giúp điều chỉnh vị trí đầu bé một cách chính xác để bé ngậm vú sâu.  
  • Phù hợp với trẻ sinh non có lực mút yếu: Hữu ích cho trẻ sinh non, trẻ có lực mút yếu, hoặc trẻ gặp khó khăn trong việc ngậm bắt vú sâu.
• Trường hợp áp dụng: Lý tưởng với trẻ sinh non hoặc trẻ có khớp ngậm chưa tốt.  

3. Tư thế Ôm Bóng

• Mô tả: Mẹ ngồi thẳng, đặt bé nằm nghiêng dưới cánh tay cùng phía với bầu vú đang cho bú. Đầu bé ngang tầm với núm vú, thân bé nằm dọc theo cẳng tay mẹ như khi ôm một quả bóng bầu dục. Mẹ dùng lòng bàn tay cùng phía để đỡ đầu và gáy bé. Chân bé duỗi thẳng ra phía sau lưng mẹ.
• Lợi ích:
  • Giảm áp lực lên vết mổ: Đây là tư thế cho con bú rất tốt cho các mẹ sinh mổ vì bé sẽ không đè lên vết mổ, giúp giảm đau và khó chịu.  
  • Hữu ích cho các vấn đề về vú: Phù hợp với những mẹ có núm vú dẹt hoặc bị tụt vào trong, bầu vú lớn, hoặc phản xạ xuống sữa quá mạnh. Tư thế này giúp bé ngậm vú sâu hơn và kiểm soát dòng sữa tốt hơn.
  • Ngăn ngừa tắc tia sữa: Giúp làm trống các ống dẫn sữa ở phía dưới bầu vú, từ đó ngăn ngừa tắc tia sữa hiệu quả.  
  • Dễ quan sát bé: Mẹ có thể quan sát rõ ràng khuôn mặt bé, giúp kiểm soát tốt hơn khớp ngậm và quá trình bú.  
• Trường hợp áp dụng: Mẹ sinh mổ, mẹ có núm vú dẹt/tụt, bầu vú lớn, sữa xuống quá mạnh, hoặc mẹ cho bú song sinh.  

4. Tư thế Nằm Nghiêng

• Mô tả: Cả mẹ và bé cùng nằm nghiêng, mặt đối mặt. Mẹ có thể kê gối ở đầu, lưng và giữa hai chân để tạo sự thoải mái tối đa. Bé được kéo lại gần bầu vú mẹ để ngậm bắt vú. Mẹ có thể dùng tay đỡ đầu hoặc hông bé để bé bú dễ hơn.  
• Lợi ích:
  • Thư giãn và tiện lợi: Thích hợp các cữ cho con bú ban đêm, giúp cả mẹ và bé được nghỉ ngơi.
  • Kiểm soát dòng sữa: Có thể giúp làm chậm dòng sữa đối với các mẹ có phản xạ xuống sữa mạnh.  
• Lưu ý: Do là tư thế thư giãn, cả mẹ và bé có thể dễ dàng ngủ quên. Khi mẹ ngủ mà núm vú vẫn còn trong miệng bé, có thể gây đè lên mũi bé, gây nguy cơ ngạt thở nguy hiểm.

5. Tư thế Ngả Sau/ Ngả Lưng

• Mô tả: Mẹ ngả lưng về phía sau trên giường hoặc ghế sofa, ở tư thế nửa nằm nửa ngồi, có thể dùng gối để hỗ trợ lưng, vai và cổ. Bé được đặt nằm sấp trên ngực mẹ, theo bản năng sẽ tự tìm đến vú và ngậm bắt núm vú. Trọng lực giúp bé giữ vị trí trên người mẹ.  
• Lợi ích:
  • Thúc đẩy phản xạ bú tự nhiên: Tư thế này khuyến khích phản xạ nguyên phát ở trẻ sơ sinh, giúp bé tự động tìm và ngậm vú mẹ dễ dàng hơn.  
  • Cải thiện khớp ngậm và giảm đau núm vú
  • Kiểm soát dòng chảy sữa mạnh
  • Phù hợp với mẹ sau sinh mổ
  • Giảm trào ngược và đầy hơi: Là một trong những tư thế cho con bú tốt cho trẻ bị trào ngược hoặc đầy hơi, vì tư thế thẳng đứng giúp sữa dễ tiêu hóa hơn.  
  • Tốt cho trẻ sinh non
• Trường hợp áp dụng: Mẹ sinh mổ, mẹ có phản xạ xuống sữa mạnh, trẻ bị trào ngược, đầy hơi, trẻ sinh non, hoặc khó ngậm bắt vú.  

6. Tư thế cho con bú song sinh

• Mô tả: Việc cho bé bú song sinh đòi hỏi sự phối hợp và hỗ trợ đặc biệt. Mẹ có thể cho bú từng bé một hoặc cả hai cùng lúc. Khi cho bú đồng thời, các tư thế phổ biến bao gồm:
  • Tư thế ôm bóng đôi: Mỗi bé được giữ ở tư thế ôm bóng bầu dục dưới mỗi cánh tay của mẹ, đầu bé hướng về phía trước và áp vào vú mẹ. Có thể sử dụng gối cho bú đôi để hỗ trợ.  
  • Tư thế ôm nôi chéo: Mỗi bé được đỡ đầu bằng một tay của mẹ, thân bé nằm trong lòng mẹ hướng về phía bụng mẹ.
• Lợi ích:
  • Tiết kiệm thời gian
  • Tối ưu nguồn sữa khi kích thích cả hai bầu vú cùng lúc 
• Trường hợp áp dụng: Các bà mẹ có con sinh đôi.

>> Cách Xử Trí Khi Trẻ Sơ Sinh Biếng Bú

Để Có Tư thế và Khớp Ngậm Hoàn hảo

Việc thử nghiệm tư thế cho con bú đúng là một quá trình tự nhiên nhưng cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa mẹ và bé. Để đảm bảo hiệu quả và sự thoải mái cho cả hai, một số nguyên tắc cơ bản về tư thế cho con bú và khớp ngậm cần được tuân thủ.

@methuylamy Mẹ đã viết cách cho con ti đúng khớp ngậm chưa nào 😌😌 #methuylamy #embedangyeu #tresosinh #mebimsua #learnontiktok #tidungkhopngam ♬ Cute - Aurel Surya Lie

Vị trí thoải mái của mẹ

Khi mẹ cảm thấy thư giãn, cơ thể sẽ dễ dàng tiết sữa hơn và bé cũng sẽ hợp tác tốt hơn. Mỗi cữ bú có thể kéo dài từ 20-30 phút, do đó việc chọn một vị trí ngồi hoặc nằm có điểm tựa vững chắc là rất quan trọng.

Vị trí tối ưu của bé

Vị trí của bé trong quá trình bú cũng đóng vai trò then chốt để đảm bảo bé có thể bú hiệu quả và thoải mái.

• Đảm bảo đầu, vai và hông thẳng hàng
• Toàn thân bé áp sát vào mẹ 
• Mặt bé đối diện vú mẹ
• Hỗ trợ đỡ toàn bộ cơ thể bé

Dấu hiệu nhận biết bé đang bú hiệu quả và có khớp ngậm đúng

Các dấu hiệu cho thấy bé đã ngậm bắt vú đúng cách và bú hiệu quả bao gồm:

• Mút chậm và sâu, có tiếng nuốt "ực, ực"
• Bé tự nhả vú khi no
• Bú hết một bên ngực trước khi chuyển sang bên còn lại
• Miệng bé mở rộng và ngậm sâu quầng vú
• Cằm chạm vú mẹ, má phồng
• Quầng vú phía trên nhìn thấy nhiều hơn phía dưới
• Lưỡi bé chìa ra ngoài nằm trên môi dưới và dưới núm vú.  
• Môi bé rộng mở, môi dưới chìa ra ngoài 
• Mẹ không cảm thấy đau núm vú

>> Cách Vỗ Ợ Hơi Cho Trẻ Sơ Sinh (Kèm Video Hướng Dẫn)

Nhận biết tín hiệu đói của bé

Cùng với các tư thế cho con bú đúng cách, việc nhận biết sớm các tín hiệu đói của bé là rất quan trọng để cho bé bú đúng nhu cầu, tránh để bé quá đói dẫn đến quấy khóc và khó ngậm bắt vú.

• Các dấu hiệu đói sớm: Khi đói, bé có thể mút tay, hoặc có các hành động tìm kiếm vú mẹ (phản xạ tìm vú) khi mẹ chạm vào má hoặc môi bé.
• Cho bú kịp thời để tránh bé quấy khóc: Ngay khi thấy những dấu hiệu đói sớm này. Nếu để bé khóc lâu, bé sẽ mệt mỏi, cáu kỉnh và có thể không chịu bú mẹ nữa, hoặc bú kém hiệu quả.  

Khi nào cần sự hỗ trợ từ chuyên gia

Hành trình nuôi con bằng sữa mẹ, hay những băn khoăn về tư thế cho con bú đúng cách và xử lý các vấn đề phát sinh, đôi khi cần đến sự hỗ trợ chuyên nghiệp. Nếu cha mẹ gặp phải những khó khăn dai dẳng như:

• Đau núm vú kéo dài, nứt cổ gà không cải thiện.  
• Bé bú kém hiệu quả, không tăng cân đều đặn.  
• Cha mẹ lo lắng nhiều các vấn đề về sữa mẹ (sữa ít, sữa về chậm, tắc tia sữa thường xuyên...).  
• Bé có các vấn đề sức khỏe bệnh lý đặc biệt

Đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn và hỗ trợ từ đội ngũ điều dưỡng viên chuyên môn cao của Vạn Phúc Care. Để cha mẹ được hỗ trợ chuyên sâu về nuôi con và các vấn đề liên quan đến trẻ sơ sinh, cha mẹ có thể tham khảo thêm các dịch vụ sau:

• Tư Vấn Nuôi Con EASY Trực Tuyến 1-1
• Hướng Dẫn Nuôi Con EASY Tại Nhà

@methuylamy